Doping Academy

Onafhankelijk kennis- en informatiecentrum doping

     De columns van de Doping Academy verhuizen naar deze plaats. |      De nog niet verhuisde columns van de Doping Academy vindt u hier. |

[381]

DA-Home | Terug

Digitale volkskrant, 7 juli 2012. De aanname - meer rode bloedcellen is meer zuurstof in het bloed is harder fietsen - is een fabel. Als u gezond bent, heeft U relatief vrijwel evenveel zuurstof in uw bloed als wielertoppers. Toch zou u ze nog geen vijf minuten bijhouden.

epo 658x312De honderdste Tour is ondanks alle 'bedrog' nog steeds populair. Filosofe Stine Jensen verklaart dit met een citaat van Petronius: 'De wereld wil  bedrogen worden...' (EénVandaag, 29-06-2013). Maar wie bedriegt wie? Het Sorgdrager-rapport, over doping in de wielersport, zegt dat renners bedrogen met epo/bloeddoping (verder epodoping), waardoor een tweesnelheden peloton ontstond. Volgens Sorgdrager zelf konden 'schone' renners het peloton niet bijhouden. Dat voordeel zou ontstaan doordat met epodoping het aantal rode bloedcellen stijgt. Bloed kan dan meer zuurstof bevatten en zo meer energie leveren. Dat verbetert prestatie volgens sommigen met zelfs meer dan twintig procent.

Maar waarom presteerden veel renners na een epo-dopingschorsing dan evengoed als daarvoor, toen ze dat epo-voordeel hadden? Er zijn dan drie mogelijkheden: (1) ze gebruikten nooit. Dat lijkt na de vele bekentenissen onhoudbaar. (2) Ze gebruikten nog steeds. Dat lijkt onwaarschijnlijk door de op hen gerichte aandacht. Of (3) epodoping verbetert wielerprestaties niet/nauwelijks. Dan presteerden Armstrong, Boogerd en anderen op eigen kracht.

Beïnvloeding

Vanuit deze probleemstelling startte een onderzoeksteam van de Open Universiteit en de Maastricht University een studie naar prestatieverbetering door epo. Diverse wetenschappelijke publicaties lieten zien dat het onwaarschijnlijk is dat epodoping wielerprestaties doorslaggevend beïnvloed. Een Leidse-onderzoeksgroep vond eveneens geen bewijs dat epo wielerprestaties verbetert.

Ja, wielrenners gingen eind vorige eeuw harder fietsen. Maar die ontwikkeling startte al begin jaren tachtig, toen epo nog niet bestond. En ja, de Italianen fietsten begin jaren negentig harder dan de rest van Europa. Maar ze hadden destijds bijna een decennium voorsprong bij het invoeren van (voor wielrennen) moderne trainingsmethoden. En in het land der blinden is eenoog koning. Door de Italiaanse voorsprong aan epodoping te koppelen, hoefde het niet-Italiaanse peloton niet naar zichzelf te kijken. Niet wij doen het slecht, maar zij zijn oneerlijk! Niets menselijks is renners vreemd.

Enorme boost

Als klap op de vuurpijl werd in 1989 het UCI-klassement geïntroduceerd. De UCI-punten werden waardevol omdat renners ze mochten meenemen naar een nieuwe ploeg. Ploegen konden nu punten (renners) bijkopen als ze te weinig hadden om geselecteerd te worden voor de grote wedstrijden. Daardoor koersten meer renners langer door en dat gaf wielerprestaties een enorme boost. Die ontwikkelingen vielen samen met de eerste verhalen over epo, waardoor een illusionaire causaliteit ontstond: aan twee toevallig samenvallende gebeurtenissen wordt dan een oorzakelijk verband toegekend.

Door diverse psychologische fenomenen leidde die denkfout tot de waandenkbeelden die de wielersport aan de rand van haar bestaan brachten. Ook lieten de studies zien dat als we wielerprestaties aan epo toeschrijven, die epo in dezelfde renners in verschillende landen anders werkt. Opnieuw onwaarschijnlijk. En last but not least, de publicaties leggen de problemen bloot in studies die prestatiebevordering door epodoping rapporteerden. Het is dan niet ondenkbaar dat epodoping niet de verhalen over epo genereerde, maar dat die verhalen epogebruik veroorzaakten.

Meer zuurstof in het bloed

En de aanname - meer zuurstof in het bloed is harder fietsen - is een fabel. Dan kunt u als tourliefhebber even hard fietsen als uw favorieten.
De hoeveelheid zuurstof (naar lichaamsgrootte) in uw en hun bloed verschilt niet significant, tenminste als u gezond bent. Gezonde renners hebben genoeg zuurstof in hun bloed. Meer rode bloedcellen verdikt het bloed wel en dat benadeeld de bloedcirculatie sterk, zeker bij inspanningen. Epo is voor wielrenners dan eerder nadelig dan voordelig.

Toch worden voornoemde publicaties in het epodopingdebat genegeerd (zoals bij Sorgdrager). Renners gebruiken dan geen epodoping omdat ze oneerlijk zijn, maar omdat ze volgens de sportautoriteiten anders het peloton niet bij kunnen houden. De bedriegers zijn dan diegenen die in hun voorlichting het tegenbewijs van hun bewering negeren en daar vervolgens de renners voor straffen. Petronius had gelijk, maar anders.

***

Copyright © 2006-2022 - Dr. Bram Brouwer - All Rights Reserved